Het is bijna kerstvakantie en dat betekend dat voor veel scholen de toetsperiode er ook weer aan zit te komen. Deze vindt vaak plaats eind januari begin februari (afhankelijk van welke toetsen er worden afgenomen op school!). In deze periode voorafgaand aan de toetsperiode besteden scholen vaak meer aandacht aan de redactiesommen en dat is niet voor niets! Veel methode onafhankelijke toetsen bieden de toets "Rekenen en wiskunde" aan in de vorm van redactiesommen. Deze sommen, waarbij rekenen wordt gecombineerd met taal, blijken vaak een struikelblok voor kinderen. Vooral voor kinderen die moeite hebben met begrijpend- en/of technisch lezen, kan het oplossen van redactiesommen een uitdaging zijn. In deze blog leg ik jullie nogmaals uit waarom het begrijpen van redactiesommen belangrijk is, welke stappen een kind moet doorlopen om ze succesvol op te lossen en hoe je als ouder thuis kunt helpen, eventueel met de boekjes uit mijn webshop.
Wat zijn redactiesommen?
Redactiesommen, ook wel context- of verhaalsommen genoemd, zijn rekenopgaven die verpakt zijn in een verhaal of een situatie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de volgende som:
"Emma heeft 4 peren. Ze koopt samen met oma nog 2 peren erbij. Hoeveel peren heeft Emma nu?"
Deze sommen vragen niet alleen rekenkundige vaardigheden, maar ook het vermogen om informatie te lezen, te begrijpen en deze om te zetten naar een rekenkundige opgave. Dit maakt redactiesommen een combinatie van taal- en rekenvaardigheden.
Waarom zijn redactiesommen belangrijk?
Redactiesommen zijn belangrijk omdat ze kinderen voorbereiden op het gebruik van wiskunde in de dagelijkse situaties. Van boodschappenlijstjes tot budgetteren: in het dagelijks leven zijn rekenen en taal verweven. Het kunnen analyseren van een situatie, hoofd- en bijzaken onderscheiden, en daaruit een oplossing formuleren, zijn essentiële vaardigheden voor later.
Daarnaast geven redactiesommen leerkrachten en ouders inzicht in de reken- en taalvaardigheden van een kind. Moeite met redactiesommen kan bijvoorbeeld wijzen op een probleem met begrijpend lezen, concentratie of rekenvaardigheden.
Welke stappen doorloopt een kind met redactiesommen?
Om redactiesommen goed te kunnen oplossen, doorloopt een kind de volgende stappen:
Stap 1: Lezen en begrijpen van het stukje tekst; Het kind moet de situatie in de som goed doorlezen en begrijpen. Wat wordt er gevraagd? Welke informatie is belangrijk en welke niet?
Stap 2: Analyseren en plannen; Hier moet het kind kunnen bepalen welke rekenstrategie nodig is (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen)
Stap 3: Rekenen; Het daadwerkelijke rekenen wordt hier uitgevoerd. Dit vraagt een goede beheersing van de basisrekenvaardigheden.
Stap 4: Controleren; Na het berekenen controleert het kind of het antwoord logisch is binnen de context van het verhaal.
Deze stappen vereisen een combinatie van vaardigheden. Als een van deze stappen niet goed wordt uitgevoerd, kan dat leiden tot een fout antwoord.
De invloeden van begrijpend of technisch lezen op redactiesommen
Begrijpend lezen speelt een grote rol bij redactiesommen. Als een kind moeite heeft met het begrijpen van een tekst, kan het moeilijk zijn om de juiste informatie te herkennen en een plan te maken. Technisch lezen - het kunnen decoderen van woorden - is de basis voor begrijpend lezen. Als het kind al moeite heeft met het technisch lezen, kan dat de verwerking van de redactiesommen nog meer uitdagend maken.
Bijvoorbeeld:
In de som: "Hendrik koopt 4 zakken met per zak 6 appels. Hoeveel appels heeft hij in totaal?" Hierbij kan het kind moeite hebben met bijvoorbeeld het begrijpen van een woord als "per". Dit leidt tot verwarring en frustratie, terwijl zijn rekenvaardigheden prima op niveau kunnen zijn. Toch heeft het kind deze som dan misschien niet goed.
Hoogbegaafdheid en redactiesommen
Vaak hoor ik dat van hoogbegaafde kinderen verwacht wordt dat ze redactiesommen gemakkelijk moeten kunnen maken, maar niets is minder waar. De volgende zaken kunnen namelijk zeker van invloed zijn;
1. Te complex of juist te simpel denken; Hoogbegaafde kinderen hebben vaak een brede interesse en een sterk analytisch vermogen. Bij het lezen van redactiesommen gaan zijn soms te diep nadenken over details die niet relevant zijn voor de oplossing. Een te eenvoudige redactiesom kan leiden tot frustratie. De som is te gemakkelijk en daardoor worden er moeilijke berekeningen gemaakt, omdat ze verwachten dat er een "verborgen" moeilijkheid in zit.
2. Uitdagend perfectionisme; Hoogbegaafde kinderen willen vaak alles perfect doen. Dit kan ervoor zorgen dat ze blijven twijfelen over hun aanpak en antwoord, ook als dat eigenlijk al goed is. Dit perfectionisme kan hen belemmeren om de redactiesom rustig en stap voor stap te doorlopen, omdat ze bang zijn om iets over het hoofd te zien.
3. Problemen met begrijpend lezen; Hoewel hoogbegaafde kinderen vaak een grote woordenschat hebben, betekent dit niet automatisch dat ze goed zijn in begrijpend lezen. Ze kunnen moeite hebben met het filteren van belangrijke informatie in een tekst. Bij redactiesommen leidt dit soms tot verwarring: ze lezen de som wel correct, maar weten niet goed welke informatie ze nodig hebben om de vraag te beantwoorden
Hoe kun je als ouder je kind hierbij helpen?
1. Het oefenen van leesvaardigheden;
- Begrijpend lezen: Lees samen teksten of korte verhalen en bespreek wat de hoofdgedachte van de tekst is. Stel vragen zoals: Wat gebeurt er in dit verhaal? en Wat denk je dat er hierna gebeurt.
- Technisch lezen: Laat je kind regelmatig hardop lezen. Dit kan met boeken, maar ook met korte teksten, zoals recepten, spelregels of natuurlijk redactiesommen.
2. Werk aan strategieën voor redactiesommen;
Leer je kind om redactiesommen stap voor stap aan te pakken. Handig is dat je kind het volgende stappenplan kent:
Stap 1; lees de som rustig door; Vraag je kind om de belangrijk informatie te onderstrepen of te markeren.
Stap 2; Zoek uit wat er gevraagd word; Laat je kind de vraag herhalen in eigen woorden.
Stap 3; Schrijf de som op; Dit helpt om de informatie uit de tekst overzichtelijk te maken.
Stap 4; Reken de som uit; Laat je kind de berekening ook helemaal opschrijven en laat het niet uit het hoofd uitrekenen.
Stap 5; Controleer je antwoord; Vraag: Klopt mijn antwoord met het verhaal?
3. Maak gebruik van visuele ondersteuning;
Sommige kinderen leren beter door dingen visueel te maken. Teken bijvoorbeeld de situatie in de redactiesom of gebruik objecten zoals blokken of speelgoed om het verhaal na te spelen.
4. Gebruik hulpmiddelen uit mijn webshop;
De redactiesommen-boekjes uit mijn webshop zijn speciaal ontworpen om kinderen op een leuke en gestructureerde manier te helpen. Ze bevatten sommen met duidelijke uitleg en illustraties die aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen. Daarnaast ben ik momenteel bezig met het inrichten van een YouTube-kanaal, waarin de uitleg video's komen te staan die bij deze boekjes horen. Dit kanaal is, wanneer hij klaar is, alleen zichtbaar voor de mensen die mijn boekje hebben aangeschaft.
5. Zorg voor een positieve houding;
Het oplossen van redactiesommen kan frustrerend zijn voor kinderen die moeite hebben met lezen of rekenen. Zorg dat je geduldig blijft en benadruk hun vooruitgang, hoe klein dit ook lijkt. Laat je kind weten dat fouten maken een belangrijk onderdeel is van leren.
Tot slot
Redactiesommen zijn een essentieel onderdeel van de rekenontwikkeling van kinderen, maar ze vragen een breed scala aan vaardigheden. Als ouder kun je een belangrijke rol spelen in de ondersteuning van je kind, zeker als begrijpend- of technisch lezen een uitdaging vormt. Kun je dit als ouder nu niet zelf? Schroom dan niet om eens contact met me op te nemen.Misschien kan ik helpen?
Heb je nog niet gekeken naar de redactiesommen-boekjes in mijn webshop? Doe dit dan vooral eens. Ze bieden een fijne structuur om thuis aan de slag te gaan en zijn een goede aanvulling op het werk dat op school gedaan wordt.
Met geduld, structuur en een positieve aanpak kunnen ook de meest uitdagende redactiesommen een stuk minder intimiderend worden. Veel succes met oefenen en mocht je vragen hebben, dan ben je altijd welkom om contact met me op te nemen.
Bekijk de komende periode ook regelmatig mijn social media. Ik zal meerdere keren in de week in mijn stories een redactiesom delen en mijn vraag aan jullie is om mij het goede antwoord toe te sturen. Ik ben heel benieuwd hoe het staat met jou taal- en rekenvaardigheid. Jij ook? Natuurlijk is dit ook leuk om dit met je eigen kind te doen.
Reactie plaatsen
Reacties